ton dat tien
Đại Tổng thống Lâm thời Trung Hoa Dân QuốcNhiệm kỳ
1 tháng 1 năm 1912 – 10 tháng 3 năm 1912
(&-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1-1.000000 0 năm, &0000000000000069.000000 69 ngày)Tiền nhiệm Phổ Nghi (Hoàng đế Trung Hoa)Kế nhiệm travelhome.vnên Thế Khải (Tổng thống đầu tiên)Chủ tịch Trung Quốc Quốc Dân ĐảngNhiệm kỳ
10 tháng 10 năm 1919 – 2 tháng 3 năm 1925
(&0000000000000005.000000 5 năm, &0000000000000143.000000 143 ngày)Tiền nhiệm KhôngKế nhiệm Trương Nhân Kiệt Thông tin cá nhânSinh(1866-11-12 ) 12 tháng 11, 1866
Hương Sơn, Quảng Đông, Đại ThanhMất12 tháng 3, 1925(1925-03-12) (58 tuổi)
Bắc Kinh, Trung Hoa Dân QuốcQuốc tịchTrung QuốcĐảng chính trịQuốc Dân Đảng (KMT)Phối ngẫuLư Mộ Trinh (1885-1915)
Tống Khánh Linh (1915-1925)Alma materTrường đại học Tây Y Hồng Kông cho người Hoa (香港華人西醫書院, Hương Cảng Hoa nhân Tây y thư travelhome.vnện)Nghề nghiệpThầy thuốc, Nhà chính trị, Nhà cách mạng, Nhà vănTôn giáoKitô giáo (Tự trị giáo đoàn)
Tôn Trung Sơn (chữ Hán: 孫中山; 12 tháng 11 năm 1866 – 12 tháng 3 năm 1925[1][2]), nguyên danh là Tôn Văn (孫文), tự Tải Chi (載之), hiệu Nhật Tân (日新), Dật Tiên (逸仙) là nhà cách mạng Trung Quốc, người đóng vai trò quan trọng trong cuộc Cách mạng Tân Hợi năm 1911 lật đổ triều đại nhà Thanh và khai sinh ra Trung Hoa Dân Quốc. Năm 1912, ông nhậm chức Đại Tổng thống Lâm thời Trung Hoa Dân Quốc, nhưng một tháng sau, ông nhường chức này cho tướng Thanh là travelhome.vnên Thế Khải với điều kiện travelhome.vnên Thế Khải bắt vua nhà Thanh thoái vị để thành lập chế độ cộng hòa, nhưng sau đó travelhome.vnên Thế Khải bội ước, khiến ông phải lưu vong sang Nhật.
Ông được tôn xưng là Quốc phụ tại Trung Hoa Dân Quốc và được coi là người tiên phong của cách mạng (Cách mạng tiên hành giả) tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Vợ của ông là Tống Khánh Linh, cũng là một nhân vật cách mạng nổi tiếng
Đang xem: Ton dat tien
1 Cuộc đời 1.1 Học vấn 1.2 Theo Kitô giáo 1.3 Lập gia đình 1.4 Sự nghiệp chính trị 2 Ảnh hưởng 2.1 travelhome.vnệt Nam 3 Tên 4 Tham khảo 5 Liên kết ngoài
Cuộc đời < sửa | sửa mã nguồn>
Học vấn < sửa | sửa mã nguồn>
Ông sinh ngày 12 tháng 11 năm 1866[2] ở tỉnh Quảng Đông[2] trong một gia đình nông dân khá giả. Năm 13 tuổi, ông đến học ở Honolulu tại tiểu bang Hawaii vì có người anh buôn bán ở đây, ở đây ông học các trường tiểu học và trung học nên chịu ảnh hưởng rất lớn của phương Tây. Năm 1883, ông trở về nước, và năm 1886 ông học Trường Đại học Y khoa Hương Cảng và trở thành bác sĩ năm 1892.[1][3] Ông là một trong 2 người được tốt nghiệp trong lớp 12 người.[4][5][6] Tuy nhiên sau đó thấy tình cảnh đất nước bị các đế quốc chia xé, ông bỏ nghề y theo con đường chính trị.
Theo Kitô giáo < sửa | sửa mã nguồn>
Thời trung học, ông học tại Trường ʻIolani được dạy dỗ bởi những người Anh theo Anh giáo. Tuy trường này không bắt buộc học sinh phải theo đạo nhưng đòi hỏi học sinh dự lễ tại nhà nguyện vào chủ nhật. Tại trường, ông lần đầu tiếp xúc với Kitô giáo và bị ấn tượng sâu đậm. Theo Schriffin, Kitô giáo đã có ảnh hưởng lớn tới toàn bộ cuộc đời chính trị trong tương lai của Tôn Dật Tiên.[7] Sau này ông được rửa tội tại Hồng Kông bởi một nhà truyền giáo Hoa Kỳ và trở thành một tín hữu Tự trị giáo đoàn (Congregational church, Công lý hội).[8][9] Ông tham dự Nhà thờ Đạo Tế (道濟會堂, được sáng lập bởi Hội Truyền giáo London vào năm 1888)[10] trong khi học Y khoa ở Hồng Kông. travelhome.vnệc ông theo đạo Ki-tô liên hệ tới những lý tưởng cách mạng và nỗ lực cải tiến đất nước.[9]
Lập gia đình < sửa | sửa mã nguồn>
Tôn Dật Tiên làm đám cưới với Tống Khánh Linh, người vợ thứ hai, sau này cũng làm Chủ tịch danh dự nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Em của bà, bà Tống Mỹ Linh, cưới Tưởng Giới Thạch, và như vậy 2 nhà lãnh tụ trở thành anh em cột chèo. Cha của hai bà là một mục sư Giám lý, kiếm rất nhiều tiền trong các hoạt động ngân hàng, mặc dù là bạn thân của Tôn, những đã nổi giận khi nghe Tôn tuyên bố dự tính cưới Khánh Linh, bởi vì Tôn là một người có đạo và đã có vợ với ba con. Ông cho là Tôn đã đi ngược lại với đạo lý mà họ cùng chia sẻ.
Xem thêm: Galaxy Linh Trung – Lotte Cinema Thủ Đức
Xem thêm: Top 11 Nhà Xe Giường Nằm Phan Rang Ninh Thuận, Phương Tiện Đi Đến Thành Phố Phan Rang
Con trai ông (với người vợ đầu Lô Mộ Trinh hay Lư Mộ Trinh (盧慕貞) là Tôn Khoa (孫科; bính âm: Sūn Kē) sau này làm Thủ tướng Trung Hoa Dân Quốc.
Ngoài hai vợ trên, theo Trung Quốc sử thoại, ông còn quan hệ gắn bó với “bà Nam Dương” Trần Túy Phần, sau đổi tên là Trần Tứ.[11]
Sự nghiệp chính trị < sửa | sửa mã nguồn>
Năm 1894, Tôn Trung Sơn sang tiểu bang Hawaii tại Hoa Kỳ tập hợp Hoa kiều cùng chí hướng thành lập Hưng Trung hội với tôn chỉ đánh đổ phong kiến Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa. Ông bị người anh đưa về Trung Quốc vì sợ ông theo Kitô giáo nhưng ông đã trở lại Hawaii ít nhất hai lần vào 1900 và 1901.[12] Năm 1905, Tôn Trung Sơn hợp nhất Hưng Trung hội với một số tổ chức trong nước lập thành Trung Quốc Đồng minh hội do ông làm Tổng lý. Trên tờ Dân báo, cơ quan ngôn luận của hội, ông đã công bố chủ nghĩa Tam Dân: “Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc”. Từ 1905 đến năm 1911 Trung Quốc Đồng minh hội tổ chức nhiều cuộc binh biến ở các tỉnh miền Nam nhưng không thành công. Ngày 10 tháng 10 năm 1911, Đồng minh hội vận động được binh sĩ ở Vũ Xương (Hồ Bắc) nổi dậy khởi nghĩa và giành được thắng lợi mở đầu cho Cách mạng Tân Hợi. Phong trào này nhanh chóng bùng nổ ở nhiều tỉnh khác. Ngày 29 tháng 12 năm 1911, Tôn Trung Sơn về nước, được đại hội đại biểu các tỉnh họp ở Nam Kinh đề cử làm Đại Tổng thống lâm thời.
Ngày 1 tháng 1 năm 1912, ông tuyên thệ nhậm chức Đại Tổng thống Lâm thời Trung Hoa Dân Quốc tại Nam Kinh. Nhưng một tháng sau, ông nhường chức này cho travelhome.vnên Thế Khải với điều kiện travelhome.vnên Thế Khải bắt vua nhà Thanh thoái vị để thành lập chế độ cộng hòa nhưng travelhome.vnên Thế Khải đã phản bội, đàn áp lực lượng dân chủ cộng hòa.
Ảnh hưởng < sửa | sửa mã nguồn>
Tôn Trung Sơn là nhân vật độc đáo trong số các nhà lãnh đạo Trung Quốc thế kỷ XX, với danh tiếng lớn tại cả Trung Quốc đại lục và Đài Loan. Là người khai sinh nên Trung Hoa Dân Quốc, tại Đài Loan ông được tôn xưng là Quốc phụ. Tại đại lục, ông được coi là Cách mạng tiên hành giả (“người tiên phong của cách mạng”) và tên của ông thậm chí còn được đề cập tới trong lời tựa Hiến pháp Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Bình luận